- Szczegóły
- Odsłony: 9343
Przedruki
Dlaczego kreacjonizm jest pseudonauką? (2009)
Przedruk z: Józef Zon (red.), Pogranicza nauki. Protonauka – paranauka – pseudonauka, Wydawnictwo KUL, Lublin 2009, s. 317-323.
Streszczenie:
W XIX wieku kreacjonizm był realną alternatywą dla Darwinowskiej teorii ewolucji. Dzisiaj powszechnie traktuje się go jako pseudonaukę i jako taką wyrzuca poza nawias nauki. Zwykle filozofowie nauki odwołują się do tzw. kryterium demarkacji, gdy rozstrzygają, czy dana teoria ma naukowy charakter. W artykule probowałem znaleźć uzasadnienie dla przekonania, że kreacjonizm jest pseudonauką. Jednak analizy różnych kryteriów demarkacji, jakie filozofowie proponowali w dwu poprzednich stuleciach, pokazały, że nie wyjaśniają one jednomyślnej opinii współczesnych uczonych na temat kreacjonizmu. Jestem wobec tego zdania, że należy odwołać się do głębszych założeń nauki niż kryteria demarkacji. Założenia te również odpowiadają za naukowość teorii. W niedawnych publikacjach wprowadziłem pojęcie epistemicznych układów odniesienia, które są czymś w rodzaju "map pól minowych". Określają one dziedziny, w ktorych uczeni mogą zasadnie uprawiać naukę i w których nie mogą tego robić. W dzisiejszej biologii takim epistemicznym układem odniesienia jest naturalizm - twierdzi on, że nauka wszystkie przyrodnicze zjawiska musi wyjaśniać czynnikami naturalnymi.Kreacjonizm odrzuca naturalizm i dlatego uczeni traktują go jako pseudonaukę.
Słowa kluczowe: darwinizm, epistemiczne układy odniesienia, ewolucjonizm, fallibilizm, falsyfikacjonizm, indukcjonizm, konfirmacjonizm, kreacjonizm, kryteria demarkacji, naturalizm, pseudonauka, weryfikacjonizm.
Data wstawienia tekstu na stronę: 14 kwietnia 2009 r.