Inne teksty |
Inne teksty
Poziomy analizy twierdzeń a poziomy wiedzy. Odpowiedź na krytykę Piotra Bylicy
Jest to tekst nadesłany do Filozoficznych Aspektów Genezy, który otrzymał dwie negatywne recenzje i nie został dopuszczony do publikacji w czasopiśmie. Wstawiamy go w dziale Inne teksty, przychylając się do prośby Autora.
Streszczenie:
Artykuł stanowi odpowiedź na polemikę dotyczącą metafizycznego argumentu przeciwko teistycznemu ewolucjonizmowi. W pierwszej części autor odpowiada na krytykę trzech argumentów: z braku dostatecznej przyczyny, braku celowości i transformizmu gatunkowego. Te argumenty wykluczają makroewolucję biologiczną, przyjmując trzy założenia - realizm metafizyczny, ograniczając zagadnienie do naszego świata i zachowując naturalne znaczenie pojęć: "Bóg", "natura", "stworzenie", "ewolucja" i tak dalej. Autor dowodzi, że jego adwersarz, Piotr Bylica, uchylił te założenia i dlatego otrzymał błędne wyniki swoich analiz. Jednak kiedy Bylica przyjął założenia autora, to doszedł do identycznych wniosków. W drugiej części zostaje krytycznie omówiona koncepcja modelów poziomów analizy w badaniach relacji nauka-religia. Podstawowe problemy tej koncepcji, to oparcie jej na definicjach projektujących, brak powiązania z rzeczywistością, tautologiczny charakter i stosowanie zewnętrznych założeń-uzupełnień w celu uzyskania pożądanych wyników w analizie metodologicznego naturalizmu. W trzeciej części zostaje zaprezentowany model alternatywny rozumienia relacji nauka-religia w oparciu o trzy główne poziomy wiedzy - teologiczny, filozoficzny i przyrodniczy. W modelu tym nie rozstrzyga się a priori, na jakim poziomie wiedzy znajduje się określone twierdzenie, gdyż wiele twierdzeń może być analizowanych na różnych poziomach wiedzy. Ponadto model ten zakłada teorię jednej prawdy, która jest wymagana w nauczaniu katolickim. Autor pokazuje, w jaki sposób wyjaśnia się zjawisko metodologicznego naturalizmu poprzez analizę poziomów wiedzy. W czwartej części model poziomów wiedzy zostaje zastosowany w odniesieniu do sporu kreacjonizmu z ewolucjonizmem. Zostaje wykazane, że teistyczny ewolucjonizm, mimo iż zakłada prawidłową relację nauka-religia, dochodzi do błędnych rozwiązań sporu kreacjonizm-ewolucjonizm, ponieważ nie uwzględnia różnych poziomów wiedzy w analizie teorii ewolucji. Model różnych poziomów wiedzy pozwala także uniknąć definicji projektujących i arbitralnych rozstrzygnięć na temat empiryczności twierdzeń, które są nieuniknione w koncepcji Piotra Bylicy.
Słowa kluczowe: naturalizm, realizm, nauka, religia, ewolucja, kreacjonizm, metafizyka, teistyczny ewolucjonizm.
Data wstawienia tekstu na stronę: 19 marca 2013 r.